Kronika
Na wstępie chciałbym zaznaczyć, że kronika zawiera wiele luk, a kolejne fragmenty były dodawane przez ponad 10 lat. Jest to historia Środowiska opowiedziana jest z mojej perspektywy - drużynowego drużyny harcerskiej i starszoharcerskiej, więc to o tych jednostkach będzie najwięcej . Niestety zuchy są dla mnie wielką tajemnicą i zawsze byłem jedynie obserwatorem ich działań. Mam nadzieję, że jeszcze ktoś Wam o nich opowie. ~ pwd. Maciej Grądal HR
W 2010 roku swoją działalność rozpoczęła 21 Dąbrowska Gromada Zuchowa "Śmiecholudki z Ząbkolandii". Drużynową została dh. Bożena Smutek. Zbiórki odbywały się w Szkole Podstawowej nr 21, w Ząbkowicach. Kiedy zuchy (z granatowymi chustami) podrosły, pojawiła się potrzeba utworzenia drużyny harcerskiej.
W październiku 2012 roku dh. Bożena Smutek założyła Próbną Dąbrowską Drużynę Harcerską, natomiast 21 DGZ przekazała dh. Agnieszce. Harcerze przybrali granatowe barwy, a odróżniali się od zuchów czerwonymi obszyciami na chustach.
W 2013 roku drużyna harcerska zamknęła okres próbny otrzymała numer i nazwę. Od tej chwili w Ząbkowicach działała 21 Dąbrowska Drużyna Harcerska Odkrywcy. Na początku, zbiórki i działania drużyny, opierały się główne na turystyce krajoznawczej. Drużyna brała udział w niezliczonej ilości rajdów i pieszych wędrówek. Poznawaliśmy szlaki górskie jak i okolice Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Drużyna nie była jednak liczna, dlatego też na obozu letnie wyjeżdżało jedynie kilkoro harcerzy i harcerek dołączając do zaprzyjaźnionego Szczepu "Czarna Piątka" lub Związku Drużyn "Złota Ósemka".
W 2014 roku przybocznym został dh Maciej Grądal, który do drużyny dołączył już na pierwszej zbiórce Odkrywców. Ząbkowiccy harcerze brali udział w wydarzeniach Hufca Dąbrowa Górnicza, zaczęli organizować dłuższe zbiórki, udawało się też działać w lesie. Coraz częściej organizowano gry terenowe w Parku Tysiąclecia oraz w okolicy Lasu Bienia.
We wrześniu 2017 roku dh. Bożena Smutek przekazała drużynę dh Maciejowi Grądalowi, natomiast sama wróciła do 21 Dąbrowskiej Gromady Zuchowej. Nowym przybocznym harcerzy został dh Karol Gajda oraz przez pewien okres tę funkcję pełniała dh. Julia Olczyk. Ważnym wydarzeniem dla Środowiska było przekazanie harcerzy starszych do 72 Dąbrowskiej Drużyny Starszoharcerskiej "Niebieska mgła". Był to projekt połączenia harcerzy starszych z 4 Grunwaldzkiej Dąbrowskiej Drużyny Harcerskiej "Leśni Ludzie", 27 Dąbrowskiej Drużyny Harcerskiej "Heca" oraz naszej jednostki i stworzenia silnej jednostki starszoharcerskiej, która zapewni odpowiedni rozwój jej członkom. Wiązało się to niestety z faktem, że w 21DDH "Odkrywcy" zostało jedynie kilkoro harcerzy i harcerek. Drużyna musiał zacząć działać niemal od nowa. W ciągu roku zorganizowano nabór, a działania podejmowane przez drużynę przyciągnęły kilkunastu nowych członków. Z okazji Dnia Myśli Braterskiej drużyna wzięła udział w biwaku, w Mysłowicach. Latem 2018r. drużyna wzięła udział w obozie hufca, podczas którego oboźnym całego zgrupowania był drużynowy - dh Maciej Grądal.
Rok 2018/2019 był przełomowy w historii 21DDH "Odkrywcy". Po długich dyskusjach wśród kadry podjęto decyzję o opuszczeniu Szkoły Podstawowej nr 21. Od wielu lat nie było w szkole harcówki. Zbiórki odbywały się na świetlicy, w bibliotece lub na korytarzu. Był to dość szalony pomysł, ale mieliśmy marzenie i nie wiedzieliśmy jeszcze, że się nie da. Szalony pomysł i podjęte ryzyko zaowocowało, ale nie było łatwo. Po opuszczeniu szkoły, we wrześniu 2018 roku, zbiórki odbywały się w lasach i parkach na terenie Ząbkowic i Tucznawy (to wtedy odkryliśmy naszą polanę). Do drużyny dołączyła dh. Justyna Żurek, która objęła funkcję przybocznej. Pierwszy raz przeprowadziliśmy nabór w Szkole podstawowe nr 23 w Tucznawie, który okazał się strzałem w dziesiątkę. Drużyna znacznie zwiększyła swój stan osobowy przekraczając liczbę 30 członków. Po krótkiej nieobecności, do drużyny powrócił dh Robert Gorzkowski oraz dh. Gabriela Bieniek, którzy zostali mianowani na funkcję przybocznych. Byliśmy w stanie powołać 4 zastępy. 1 grudnia 2018 roku, po wielu staraniach obecnej kadry oraz byłej drużynowej, odbyła się pierwsza zbiórka w nowej harcówce. W tym dniu, dawna salka parafialna przy kościele pw. Zesłania Ducha Świętego, stała się harcówką naszej drużyny. Przed Świętami Bożego Narodzenia zorganizowaliśmy w niej wspaniałą Wigilię wraz z 21 Dąbrowską Gromadą Zuchową "Śmiecholudki z Ząbkolandii". Na wiosnę zorganizowaliśmy nasz pierwszy samodzielny biwak drużyny w Sławkowie. Latem 2019r drużyna wybrała się na obóz w dzikie Bieszczady wraz ze Szczepem Czarna Piątka. Baza w Nasicznem oferowała takie atrakcie jak niedzwieź Janusz wyjadający resztki ze śmietnika, czy lisy porywające z namiotu prowiant na wędrówkę. W obozie uczestniczyło 21 członków drużyny.
Rok 2019/2020 rozpoczęliśmy kolejnym udanym naborem, jednak znienacka dopadła nas pandemia i musieliśmy zostać w domach. Czy przestaliśmy działać? Oczywiście, że nie! Żyjemy w XXI wieku. Pomimo trudnej sytuacji zbiórki drużyny odbywały się regularnie, na serwerze Discord. Spotkania miały podobny przebieg do tego na żywo. Obrzędowo rozpoczynaliśmy i kończyliśmy zbiórki, śpiewaliśmy wspólnie piosenki, stworzyliśmy nawet własną emotkę! Podczas zbiórek zdalnych harcerze działali w zastępach, realizowali sprawności, stopnie. Komenda Hufca doceniła zaangażowanie i umiejętności kadry naszej drużyny, czego efektem było mianowanie drużynowego Macieja Grądala na funkcję namiestnika harcerskiego Hufca. Przeprowadziliśmy też konkurs na plakietkę drużyny. W czerwcu udało nam się zorganizować kilka zbiórek w terenie, jednak na obóz w tym roku drużyna nie wyjechała.
Rok harcerski 2020/2021 rozpoczęliśmy od udziału w 51 Rajdzie Zagłębiaków oraz biwaku razem z 72DDS "Niebieska mgła" w Janowie. Niestety niedługo po nim ponownie zamknięto nas w domach. W tym czasie zbiórki odbywały się zdalnie, a kiedy tylko obostrzenia na to pozwalały spotykaliśmy się na żywo. Funkcję przybocznego objął dh Michał Pietraga. W drużynie zaczął działać pierwszy zastęp starszoharcerski "Wataha" i drużyna zaczęła działać jako jednostka wielopoziomowa. Planowaliśmy wtedy powołanie drużyny starszoharcerskiej w niedalekiej przyszłości. W czerwcu wzięliśmy udział w pikniku rodzinnym na Osiedlu Młodych Hutników. Lato 2021r. spędziliśmy w Janowie na obozie dąbrowskiego Hufca.
Rok 2021/2022 rozpoczęliśmy od HARC-INO czyli imprezy na orientacje w Sławkowie, podczas której drużynowy zajął II miejsce w swojej kategorii. W Parku Hallera odbył się Harcerski Start Hufca. Wraz z 4 GDDH "Leśni Ludzie" zorganizowaliśmy biwak w Sławkowie o tematyce książki "Zwiadowcy". W tym roku harcerskim działały już 3 zastępy starszoharcerskie oraz 2 harcerskie. Liczba członków oscylowała między 30, a 40 harcerek i harcerzy. Do drużyny dołączył dh Maciej Lorek, który rozpoczął pracę od organizacji znakomitego rajdu górskiego na trasie Czupel-Magurka. Dh. Justyna Żurek wraz z dh. Dominiką Mularczyk podjęły się reaktywacji 21 Dąbrowskiej Gromady Zuchowej "Śmiecholudki z Ząbkolandii", przeniosły też jej siedzibę do naszej harcówki. Podczas hufcowych obchodów Dnia św. Jerzego druhna Dominika została mianowana na funkcję drużynowej 21DGZ. W czerwcu wzięliśmy udział w Zlocie Hufca w tematyce Trylogii Sienkiewicza. Tym razem lato spędziliśmy aż w dwóch miejscach. Rozpoczeliśmy od udziału w Zlocie Grunwaldzkim, a skończyliśmy tygodniowym pobytem w Janowie.
Rok 2022/2023 rozpoczęliśmy od wspólnej akcji naborowej drużyny harcerskiej i gromady zuchowej. Liczba członków drużyny dochodziła do 50, a drużynowy stracił rachubę i właściwie do tej pory nie wie ile nas jest. Do drużyny dołączyła dh. Agata Kwiecień na funkcję kadry wspierającej. Podczas HARC-INO w Sławkowie patrole złożone z naszych harcerzy zdobyły I i III miejsce na trasie. W październiku, z pomocą Nadleśnictwa Siewierz i Leśnictwa Ząbkowice przeprowadziliśmy akcję rewitalizacji ścieżki przyrodniczo-edukacyjnej "Wzgórza Trzebiesławickie". Podbuczyny stały się kolejnym miejscem sobotnich zbiórek. Przeprowadziliśmy tam zawody na orientację dla Namiestnictwa Starszoharcerskiego. Harcerze wzięli udział w wielkiej grze Namiestnictwa Harcerskiego na Pustyni Błędowsiej. Drużyna podjęła służbę na ząbkowickim cmentarzu sprzątając i zapalając znicz na mogiłach powstańców warszawskich oraz harcerzy. Podczas obchodów Święta Niepodległości stawiliśmy się grupą 30 harcerzy, by wraz z mieszkańcami uczcić ten dzień. Jeszcze tego samego dnia zastępowi i podzastępowi udali się na kurs do pięknej leśniczówki, aby zdobyć tam wiedzę i umiejętności niezbędne do prowadzenia zastępów. W grudniu przeprowadziliśmy bardzo dużą akcję przekazywania Betlejemskiego Światła Pokoju, dotarliśmy do wielu kościołów, szkół i instytucji. W tym roku Wigilia środowiska odbyła się w Domu Kultury Ząbkowice, a na wydarzenie przybyli zaproszeni goście. Gromada zuchowa zmieniła nazwę na "Nocne ogniki", a druhna Emilia Derlukiewicz objęła w niej funkcję przybocznej. Na wiosnę zostaliśmy zmuszeni do opuszczenia obecnej harcówki i ponownie przeszliśmy do działania w terenie. Druh Maciej Lorek powołał do życia 6 Próbną Dąbrowską Drużynę Harcerską "Szare Wilki" w Trzebiesławicach. Drużyna ta miała być przedłużeniem Środowiska działającego w Ząbkowicach. Zwieńczeniem całorocznych wysiłków była organizacja pierwszego samodzielnego obozu Środowiska. Ugościła nas harcerska baza w Białym Brzegu. Wcieliliśmy się w "Indian i kowboi".
Wrzesień 2023 roku przyniósł wiele zmian. Podczas Hufcowego Harcerskiego Startu, który odbył się w Ząbkowicach, dh Maciej Grądal przekazał funkcję drużynowego dh. Zuzannie Mularczyk. W tym samym rozkazie Komendantka Hufca powołała Próbną Dąbrowską Drużynę Starszoharcerską, której drużynowym został dh Maciej Grądal. Do nowo powstałej drużyny starszoharcerskiej przeszli wszyscy harcerze starsi z Odkrywców. Nowym przybocznym harcerzy został dh Mateusz Majewski, a harcerzy starszych dh. Eleonora Wójcik i dh Adam Misztal. Jeszcze we wrześniu zorganizowaliśmy biwak całego Środowiska w Janowie. W listopadzie wynajęliśmy pomieszczenia na Osiedlu Młodych Hutników. Dzięki wsparciu rodziców, wspólnymi siłami, wyremontowaliśmy je i przed nadejściem pierwszych śniegów mogliśmy się wprowadzać. W grudniu zorganizowaliśmy wielką Wigilię Środowiska, ponownie zapraszając przyjaciół, rodziców i gości specjalnych. Betlejemskie Światło Pokoju trafiło do wielu nowych miejsc w okolicy. Podczas tych działań narodziła się inicjatywa zawiązaniu Kręgu Starszyzny, z myślą o rodzicach naszych zuchów i harcerzy. Krąg nieformalnie zaczął działać z początkiem 2024 roku. W międzyczasie została powołana 210 Próbna Drużyna Wędrownicza "Wataha", której drużynowym został wybrany dh. Robert Gorzkowski. Do wakacji wzięliśmy udział m.in. w Zlocie Hufca. Rok podsumowaliśmy obozem Hufca w Janowie.
Rok 2024/2025 rozpoczęliśmy Harcerskim Startem w Sławkowie. Harcerze starsi zakończyli okres próbny i stali się 21 Dąbrowską Drużyną Starszoharcerską "Elementis". Dzięki zaangażowaniu lokalnej społeczności mogliśmy współorganizować kwestę na ząbkowickim cmentarzu, na rzecz ratowania zabytkowych pomników. 11 listopada po raz kolejny mieliśmy przyjemność poprowadzić marsz i pełnić służbę podczas Święta Odzyskania Niepodległości. W grudniu spotkaliśmy się na wspólnej Wigilii Środowiska, a Betlejemskie Światło Pokoju dotarło do wielu miejsc w okolicy. Z okazji Dnia Myśli Braterskiej udaliśmy się na biwak do Błędowa (7-9 marca), na którym dh Maciej Grądal przekazał 21 DDH "Elementis" dh. Eleonorze Wójcik.
... Ciąg dalszy nastąpi ...